by Tee Menem
Επηρεασμένος από ένα τυχαίο περιστατικό θέλω να καταθέσω μία άποψη στον διάλογο που είναι ανοιχτός εδώ και καιρό με αφορμή τα πνευματικά διακιώματα [στο διαδύκτιο και αλλού]. Αφού οι δισκογραφικές εταιρίες είδαν τις πωλήσεις των δίσκων τους να καταβαραθρώνονται, αρνούμενες να μειώσουν πεισματικά τις τιμές των προϊόντων τους, σύρθηκαν στο διαδύκτιο το οποίο αδυνατούν ακόμα να κατανοήσουν (είναι πάντα ένα βήμα πιο μπροστά οσο κι αν προσπάθησαν να το φιμώσουν). Το κακό βέβαια είναι ότι τους ακολούθησαν και οι αυλικοί, όχι απαραίτητα υπάλληλοί τους, εμπορικά ονόματα αλλά και μικροί "βιοποριστές" καλλιτέχνες στους οποίους -κανονικά- μόνο σε αυτούς θα έπρεπε να ανήκει το διαδύκτιο, αυτοί έχουν ανάγκη από προβολή χωρίς TV, αλλά με το "πρώτο πλοίο" ήρθαν όμως οι μάνατζερ, οι promoters, οι πωλητές, η βιομηχανία του θεάματος και της ψυχαγωγίας και όλοι όσοι είδαν ότι μπορούν να εκμεταλλευτούν μία νέα αγορά που ανοίγεται από άλλους και είναι μπροστά τους. Στο βαθμό που το πετυχαίνουν συντηρούν ένα στρατό εργαζομένων που φροντίζει να παρουσιάζει, να εκθειάζει, να πουλά και να πραγματεύεται εκατομμύρια σκουπίδια υποκουλτούρας με την πρόφαση της ...ενημέρωσης. Εν τάχει, αυτή θα μπορούσε να είναι η μικρή ιστορία της "χρησιμότητας" και της χειραγώγησης των νέων μέσων στην διάδοση μίας παγκοσμιοποιημένης κουλτούρας, συνοπτικά, όμως εκεί εμπλέκονται και οι δημιουργοί (άρα και δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας) εκεί θα εστιάσω, σε αυτούς που παρασέρνει το ρεύμα. Ως προς αυτό, χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες.
α. Αυτοί που ΑΠΟΔΕΧΟΝΤΑΙ ΤΟΝ ΛΗΣΤΡΙΚΌ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΚΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΉΡΑ των εταιρειών αυτών, των εταιριών δηλαδή που διαπραγματεύονται εν τέλει αυτά τα δικαιώματα - ως αποδέκτες αναφέρομαι στους ιδιοκτήτες μεγάλων μπαρ, κλαμπ, μέσων ενημέρωσης και τους εμπορικούς καλλιτέχνες) και από την άλλη β. αυτοί που αρνούνται να συνδράμουν στο φαγοπότι αυτών των εταιριών αφού τα δικαιώματα είναι ελάχιστα χρήματα, στάχτη στα μάτια, για μη εμπορικούς καλλιτέχνες, ψίχουλα δηλαδή γιατί αυτοί οι καλλιτέχνες, συγγραφείς κλπ δεν έχουν σχέση με την εμπορευματική τέχνη και μουσική μιας και αντιμετωπίζεται όχι ως δημιουργία (παρά τα παχιά λόγια) αλλά ως καθαρό εμπορικό προϊόν ραφιού (κατά καιρούς πρόκειται για underground κίνημα). Πρέπει να προσθέσω βέβαια και μία υποκατηγορία σε κάθε μία από τις πιο πάνω βασικές κατηγορίες, με όλο τον σεβασμό. Στην πρώτη κατηγορία, κατά την γνώμη μου, εντάσσονται ως υποκατηγορία αυτοί που πιστεύουν ότι κάποια στιγμή η επιτυχία θα χτυπήσει και την δική τους πόρτα αλλά και όσοι μιλάνε για πνευματικά δικαιώματα παρασυρόμενοι από το γενικότερο πλαίσιο χωρίς να έχουν ιδέα πως κατοχυρώνονται, δεν το αναγράφουν πουθενά στα "ύποπτα" προϊόντα τους και είναι γνωστό πώς υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων και εταιριών που ζουν από αυτά τα διακιαιώματα από την άλλη ή νομίζουν ότι θα ζουν από αυτά χωρίς να παράγουν έργο! Άρα πρόκειται για αδαείς και το ίδιο εκμεταλλευτές και πραγματικά μπορεί να βρεις τον μπελά σου από εκεί που δεν το περιμένεις από δαύτους! Υπάρχει και μία υποκατηγορία στην β' κατηγορία και πρόκειται για αυτούς που έχουν άγνοια στα ζητήματα αυτά και είναι το ίδιο εκμεταλλευόμενοι με αυτούς που είναι πελάτες των παραπάνω εισπρακτικών μηχανισμών. Τέλος, να προσθέσουμε τις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις κυρίως αλλά και τους νέους καλλιτέχνες όπου οι μεν πρώτοι απειλούνται με βαριά πρόστιμα και οδηγούνται βίαια στο σύστημα ενώ οι δεύτεροι δεν έχουν συνήθως άλλη επιλογή αφού αυτό είναι όρος για την ύπαρξή τους όσο αυτή διαρκεί στους διαδρόμους και τα συνεργαζόμενα στούντιο των πολυεθνικών και μεγάλων εταιριών και των παραμάγαζων της τέχνης όχι γιατί δεν ξέρουν περί τίνος πρόκειται απλά δεν έχουμε όλοι το ίδιο σκεπτικό κι αυτό δημιουργεί ίσως κάποια προβλήματα...όταν αντιλαμβάνεσαι που "έμπλεξες". Αρα ο μηχανισμός είσπραξης βρίσκεται παντού και καμμιά έννοια θεάρεστου έργου, έστω συμβολής στο μουσικό έργο που παράγεται δεν προκύπτει! Αντιθέτως λειτουργεί σαν μανιέρα για δικό τους πρώτα όφελος ακολουθώντας την λογική money talks bullshit walks...
Αυτό που διαπραγμετευόμαστε εδώ είναι η επιλογή να επιβιώνει από το έργο/ιδέα του ένας καλλιτέχνης χωρίς να είναι μέλος αυτών των συμπράξεων κέρδους του ...κοπανιστού αέρα. Αυτό είναι δυνατό να επιτυγχάνεται αλλά φυσικά απαιτεί περισσότερη δουλειά και όλα να περνούν από τον ίδιο τον δημιουργό, γίνεσαι ο ίδιος ιδιοκτήτης της πνευματικής σου περιουσίας και δεν την παραχωρείς σε μεσάζοντες, συνεχίζοντας να εξελίσσεις τις ιδέες και το έργο σου. Και εδώ κρίνονται και κάποιοι ...ακτιβιστές καλλιτέχνες (κατά τα άλλα υπερ-επαναστάτες του συμβιβασμού). Η λογική που επικρατεί σε αυτό το χάος για να ξεπεραστούν τα διλήμματα είναι "δεχόμαστε τον καλλιτέχνη ως έχει και δεν μπαίνουμε σε τέτοιες λεπτομέρειες, ok, εγώ μια κουβέντα είπα"!
Ας μιλήσουμε γενικά τώρα για την επίκληση αυτού του δικαιώματος από ομάδες ή άτομα που δεν εντάσσονται σε αυτό τον μηχανισμό ή δεν έχουν τις απαραίτητες ενδείξεις στο έργο τους. Σε αυτή την περίπτωση το πνευματικό διακίωμα δεν υφίσταται αλλά μπορεί να ενεργοποιηθεί γιατί υπάρχει η πνευματική ιδιοκτησία. Οποιαδήποτε ενέργεια οικιοποίησης του έργου τρίτου, ολόκληρου ή μέρους ενδεχομένως να έχει συνέπειες ΟΤΑΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΕΡΓΟ Η ΕΡΓΑΣΙΑ Η ΕΤΙΚΕΤΑ και χρειάζεται επεξεργασία το πως αντιμετωπίζεται μία τέτοια κατάσταση. Γιατί είναι πιθανό αυτός που παρουσιάζει ένα έργο χωρίς ενδείξεις να μην είναι απαραίτητα πολέμιος του μηχανισμού αυτού. Και αυτό είναι το περιστατικό που μου συνέβη και μάλιστα από οικεία πρόσωπα, γιατί πίστεψα ότι το να χρησιμοποιήσεις κάποιες λέξεις για ένα παρόμοιο, σχεδόν κοινό σκοπό έχει την αυτονόητη συγκατάβαση, πράγμα που στις μέρες μας φαίνεται να ισχύει όλο και λιγότερο μάλλον επειδή η ανέχεια και η μικροπρέπεια έχουν ποτίσει για τα καλά την καλλιτεχνική κοινότητα και τα μέσα προβολής της.
Επηρεασμένος από ένα τυχαίο περιστατικό θέλω να καταθέσω μία άποψη στον διάλογο που είναι ανοιχτός εδώ και καιρό με αφορμή τα πνευματικά διακιώματα [στο διαδύκτιο και αλλού]. Αφού οι δισκογραφικές εταιρίες είδαν τις πωλήσεις των δίσκων τους να καταβαραθρώνονται, αρνούμενες να μειώσουν πεισματικά τις τιμές των προϊόντων τους, σύρθηκαν στο διαδύκτιο το οποίο αδυνατούν ακόμα να κατανοήσουν (είναι πάντα ένα βήμα πιο μπροστά οσο κι αν προσπάθησαν να το φιμώσουν). Το κακό βέβαια είναι ότι τους ακολούθησαν και οι αυλικοί, όχι απαραίτητα υπάλληλοί τους, εμπορικά ονόματα αλλά και μικροί "βιοποριστές" καλλιτέχνες στους οποίους -κανονικά- μόνο σε αυτούς θα έπρεπε να ανήκει το διαδύκτιο, αυτοί έχουν ανάγκη από προβολή χωρίς TV, αλλά με το "πρώτο πλοίο" ήρθαν όμως οι μάνατζερ, οι promoters, οι πωλητές, η βιομηχανία του θεάματος και της ψυχαγωγίας και όλοι όσοι είδαν ότι μπορούν να εκμεταλλευτούν μία νέα αγορά που ανοίγεται από άλλους και είναι μπροστά τους. Στο βαθμό που το πετυχαίνουν συντηρούν ένα στρατό εργαζομένων που φροντίζει να παρουσιάζει, να εκθειάζει, να πουλά και να πραγματεύεται εκατομμύρια σκουπίδια υποκουλτούρας με την πρόφαση της ...ενημέρωσης. Εν τάχει, αυτή θα μπορούσε να είναι η μικρή ιστορία της "χρησιμότητας" και της χειραγώγησης των νέων μέσων στην διάδοση μίας παγκοσμιοποιημένης κουλτούρας, συνοπτικά, όμως εκεί εμπλέκονται και οι δημιουργοί (άρα και δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας) εκεί θα εστιάσω, σε αυτούς που παρασέρνει το ρεύμα. Ως προς αυτό, χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες.
α. Αυτοί που ΑΠΟΔΕΧΟΝΤΑΙ ΤΟΝ ΛΗΣΤΡΙΚΌ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΚΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΉΡΑ των εταιρειών αυτών, των εταιριών δηλαδή που διαπραγματεύονται εν τέλει αυτά τα δικαιώματα - ως αποδέκτες αναφέρομαι στους ιδιοκτήτες μεγάλων μπαρ, κλαμπ, μέσων ενημέρωσης και τους εμπορικούς καλλιτέχνες) και από την άλλη β. αυτοί που αρνούνται να συνδράμουν στο φαγοπότι αυτών των εταιριών αφού τα δικαιώματα είναι ελάχιστα χρήματα, στάχτη στα μάτια, για μη εμπορικούς καλλιτέχνες, ψίχουλα δηλαδή γιατί αυτοί οι καλλιτέχνες, συγγραφείς κλπ δεν έχουν σχέση με την εμπορευματική τέχνη και μουσική μιας και αντιμετωπίζεται όχι ως δημιουργία (παρά τα παχιά λόγια) αλλά ως καθαρό εμπορικό προϊόν ραφιού (κατά καιρούς πρόκειται για underground κίνημα). Πρέπει να προσθέσω βέβαια και μία υποκατηγορία σε κάθε μία από τις πιο πάνω βασικές κατηγορίες, με όλο τον σεβασμό. Στην πρώτη κατηγορία, κατά την γνώμη μου, εντάσσονται ως υποκατηγορία αυτοί που πιστεύουν ότι κάποια στιγμή η επιτυχία θα χτυπήσει και την δική τους πόρτα αλλά και όσοι μιλάνε για πνευματικά δικαιώματα παρασυρόμενοι από το γενικότερο πλαίσιο χωρίς να έχουν ιδέα πως κατοχυρώνονται, δεν το αναγράφουν πουθενά στα "ύποπτα" προϊόντα τους και είναι γνωστό πώς υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων και εταιριών που ζουν από αυτά τα διακιαιώματα από την άλλη ή νομίζουν ότι θα ζουν από αυτά χωρίς να παράγουν έργο! Άρα πρόκειται για αδαείς και το ίδιο εκμεταλλευτές και πραγματικά μπορεί να βρεις τον μπελά σου από εκεί που δεν το περιμένεις από δαύτους! Υπάρχει και μία υποκατηγορία στην β' κατηγορία και πρόκειται για αυτούς που έχουν άγνοια στα ζητήματα αυτά και είναι το ίδιο εκμεταλλευόμενοι με αυτούς που είναι πελάτες των παραπάνω εισπρακτικών μηχανισμών. Τέλος, να προσθέσουμε τις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις κυρίως αλλά και τους νέους καλλιτέχνες όπου οι μεν πρώτοι απειλούνται με βαριά πρόστιμα και οδηγούνται βίαια στο σύστημα ενώ οι δεύτεροι δεν έχουν συνήθως άλλη επιλογή αφού αυτό είναι όρος για την ύπαρξή τους όσο αυτή διαρκεί στους διαδρόμους και τα συνεργαζόμενα στούντιο των πολυεθνικών και μεγάλων εταιριών και των παραμάγαζων της τέχνης όχι γιατί δεν ξέρουν περί τίνος πρόκειται απλά δεν έχουμε όλοι το ίδιο σκεπτικό κι αυτό δημιουργεί ίσως κάποια προβλήματα...όταν αντιλαμβάνεσαι που "έμπλεξες". Αρα ο μηχανισμός είσπραξης βρίσκεται παντού και καμμιά έννοια θεάρεστου έργου, έστω συμβολής στο μουσικό έργο που παράγεται δεν προκύπτει! Αντιθέτως λειτουργεί σαν μανιέρα για δικό τους πρώτα όφελος ακολουθώντας την λογική money talks bullshit walks...
Αυτό που διαπραγμετευόμαστε εδώ είναι η επιλογή να επιβιώνει από το έργο/ιδέα του ένας καλλιτέχνης χωρίς να είναι μέλος αυτών των συμπράξεων κέρδους του ...κοπανιστού αέρα. Αυτό είναι δυνατό να επιτυγχάνεται αλλά φυσικά απαιτεί περισσότερη δουλειά και όλα να περνούν από τον ίδιο τον δημιουργό, γίνεσαι ο ίδιος ιδιοκτήτης της πνευματικής σου περιουσίας και δεν την παραχωρείς σε μεσάζοντες, συνεχίζοντας να εξελίσσεις τις ιδέες και το έργο σου. Και εδώ κρίνονται και κάποιοι ...ακτιβιστές καλλιτέχνες (κατά τα άλλα υπερ-επαναστάτες του συμβιβασμού). Η λογική που επικρατεί σε αυτό το χάος για να ξεπεραστούν τα διλήμματα είναι "δεχόμαστε τον καλλιτέχνη ως έχει και δεν μπαίνουμε σε τέτοιες λεπτομέρειες, ok, εγώ μια κουβέντα είπα"!
Ας μιλήσουμε γενικά τώρα για την επίκληση αυτού του δικαιώματος από ομάδες ή άτομα που δεν εντάσσονται σε αυτό τον μηχανισμό ή δεν έχουν τις απαραίτητες ενδείξεις στο έργο τους. Σε αυτή την περίπτωση το πνευματικό διακίωμα δεν υφίσταται αλλά μπορεί να ενεργοποιηθεί γιατί υπάρχει η πνευματική ιδιοκτησία. Οποιαδήποτε ενέργεια οικιοποίησης του έργου τρίτου, ολόκληρου ή μέρους ενδεχομένως να έχει συνέπειες ΟΤΑΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΕΡΓΟ Η ΕΡΓΑΣΙΑ Η ΕΤΙΚΕΤΑ και χρειάζεται επεξεργασία το πως αντιμετωπίζεται μία τέτοια κατάσταση. Γιατί είναι πιθανό αυτός που παρουσιάζει ένα έργο χωρίς ενδείξεις να μην είναι απαραίτητα πολέμιος του μηχανισμού αυτού. Και αυτό είναι το περιστατικό που μου συνέβη και μάλιστα από οικεία πρόσωπα, γιατί πίστεψα ότι το να χρησιμοποιήσεις κάποιες λέξεις για ένα παρόμοιο, σχεδόν κοινό σκοπό έχει την αυτονόητη συγκατάβαση, πράγμα που στις μέρες μας φαίνεται να ισχύει όλο και λιγότερο μάλλον επειδή η ανέχεια και η μικροπρέπεια έχουν ποτίσει για τα καλά την καλλιτεχνική κοινότητα και τα μέσα προβολής της.
No comments:
Post a Comment